Produkcja zwierzęca

Antybiotykooporność stanowi znaczące wyzwanie zarówno w rolnictwie, jak i medycynie. Istnieją trzy rodzaje antybiotykooporności: wrodzona, nabyta i krzyżowa. Przyczyny tego zjawiska to nadużywanie i niewłaściwe stosowanie antybiotyków zarówno w medycynie, jak i weterynarii. Mechanizmy antybiotykooporności obejmują enzymatyczną modyfikację cząsteczek antybiotyku, zmianę przepuszczalności osłon komórkowych, rozkład enzymatyczny antybiotyku, aktywne wypompowywanie substancji czynnej oraz wytwarzanie alternatywnych szlaków metabolicznych. Zjawisko to wymaga racjonalizacji stosowania antybiotyków oraz przestrzegania przepisów prawnych ograniczających ich profilaktyczne użycie w rolnictwie. Nadmierne i nieprzemyślane stosowanie antybiotyków sprzyja rozwojowi bakterii wieloopornych, co przekłada się na obniżenie skuteczności leków przeciwbakteryjnych, zwiększając ryzyko powikłań, przypadków śmiertelnych i koszty leczenia. Zjawisko antybiotykooporności wiąże się także z ryzykiem epidemiologicznym, a globalna mobilność ludzi ułatwia przenoszenie opornych bakterii.

Bioasekuracja to kluczowe działania mające na celu ograniczenie ryzyka przeniesienia czynników chorobotwórczych do stad zwierząt. Polska, choć uznawana za kraj wolny od wielu chorób zakaźnych, stoi przed zagrożeniem, zwłaszcza w kontekście afrykańskiego pomoru świń (ASF). Bioasekuracja obejmuje szereg zadań, takich jak kontrola lokalizacji fermy, utrzymanie higieny technologii, stosowanie kwarantanny, czy nadzór nad programem szczepień. Skuteczność bioasekuracji zależy od zrozumienia i zaangażowania hodowców oraz spełnienia różnorodnych wymogów dostosowanych do warunków konkretnych hodowli. Przeciwdziała to rozprzestrzenianiu się chorób, ma znaczenie ekonomiczne i zdrowotne, a jej zasady obejmują stosowanie odzieży ochronnej, mat dezynfekcyjnych, kontrolę zwierząt, a także dezynfekcję pojazdów i sprzętu. Odpowiednia bioasekuracja jest kluczowym elementem utrzymania zdrowia stad zwierząt i zapobiegania epidemii.

Ważną częścią dobrostanu jest równowaga emocjonalna, uwzględniająca spełnienie potrzeb behawioralnych zwierząt. Zdrowie fizyczne to istotny element, ale dobrostan to także aspekt psychiczny, wpływający na zdrowie, rozród i produkcyjność zwierząt. Unijne i krajowe przepisy, w tym Ustawa o ochronie zwierząt, regulują kwestie dobrostanu zwierząt. Zrównoważone systemy chowu uwzględniają potrzeby zwierząt, unikając okaleczania i zapewniając ochronę przed warunkami atmosferycznymi.

Europejskim konsumentom również coraz częściej zależy na dobrostanie zwierząt, a także na wysokiej jakości żywności, dlatego standardy dobrostanu zwierząt stają się priorytetem w UE. Klienci są skłonni płacić więcej za produkty, które respektują dobrostan zwierząt.

"Lista Pięciu Wolności" FAWC definiuje warunki zapewniające dobrostan zwierząt, obejmując m.in. wolność od bólu, komfort i możliwość wyrażania naturalnego zachowania. Ocena dobrostanu opiera się na wskaźnikach fizjologicznych, behawioralnych, zdrowotnych i produkcyjnych. Wskaźniki oceny to m.in. tętno, temperatura ciała, kondycja, płodność i wydajność zwierząt. Poprawa dobrostanu wymaga inwestycji, co wpływać może na finalną cenę mięsa, wędlin, jak czy nabiału. Jednak coraz więcej konsumentów z UE preferuje produkty pochodzące z chowu, który respektuje dobrostan zwierząt.